Jak wynika z badania, epidemia koronawirusa wywarła bardzo negatywny wpływ na branżę książkową. Potrzebne są jak najszybsze działania ze strony rządu, bo wielu firmom grozi kryzys płynnościowy, a nawet bankructwo. Najważniejszym celem powinno być zapewnienie firmom ochrony miejsc pracy i płynności finansowej, aby mogły one na bieżąco regulować swoje zobowiązania i nie pogłębiać kryzysu. W tym trudnym czasie niezwykle potrzebna jest branżowa solidarność.

W ankiecie wzięło udział 191 przedstawicieli rynku książki. Przeważały głosy księgarzy i wydawców. Blisko 70% ankietowanych stanowili mikroprzedsiębiorcy, zatrudniający do 9 pracowników. W tej grupie było aż 83 przedstawicieli księgarń stacjonarnych i antykwariatów i blisko 40 przedstawicieli wydawnictw. Ponad 70% badanych odczuło dramatyczny spadek sprzedaży od okresu bezpośrednio poprzedzającego wprowadzenie stanu epidemii w Polsce w piątek 13 marca. 34% ankietowanych zadeklarowało, że wszyscy pracownicy w tej chwili pracują, 66% pracuje w niepełnym składzie. Blisko połowa pracowników nie świadczy pracy zdalnie, dotyczy to w przeważającej części księgarzy.

Jak wynika z ankiet, przedstawiciele branży patrzą w przyszłość z dużą niepewnością. Blisko 1/3 ankietowanych nie wie jeszcze, jak wielu pracowników może być zwolnionych, jeśli okres epidemii będzie trwać do końca kwietnia. 26% deklaruje, że nie planuje zwolnień, a 16% – że zwolniona może być nawet cała firma. Natomiast jeśli stan epidemii utrzyma się do końca czerwca, to aż 64% ankietowanych zapowiada zwolnienia, w tym 27% ankietowanych zapowiedziało likwidację całej firmy. 42% badanych zakłada, że może ogłosić bankructwo, jeśli stan epidemii potrwa do końca kwietnia, tyle samo osób deklaruje z całą stanowczością, że nie zamierza tego robić, natomiast 17% opowiedziało się zdecydowanie za ogłoszeniem bankructwa.

2/3 ankietowanych zapowiada już, że firmie grozi kryzys płynnościowy, „być może” odpowiedziało 21%, 11% badanych jest pewnych, że ich firma utrzyma swoją stabilność. Optymistycznie wypowiadali się przedstawiciele wydawnictw i księgarń internetowych. Obniżenie wynagrodzeń pracowników zapowiada blisko połowa ankietowanych, 32% waha się, stanowczo „nie” odpowiedziało 22%. Ponad połowa ankietowanych zapowiedziała, że już w marcu nie będzie w stanie regulować płatności swoim kontrahentom, nieco mniej zapowiada brak płatności składek ZUS, płatności za czynsz/wynajem i płatności VAT i innych podatków. Natomiast w kwietniu uregulować płatności swoim kontrahentom nie będzie w stanie 65%, ponad połowa ankietowanych nie zapłaci składek ZUS, podatków i nie ureguluje płatności za czynsz/wynajem.

W ankietach poproszono również o sugestie odnośnie do działań pomocowych z poziomu władz centralnych, samorządowych oraz branży. Najwięcej głosów było za czasowym zwolnieniem wszystkich firm ze składek ZUS, a także zwolnienie przedsiębiorców z podatków (CIT, PIT, w tym od nieruchomości – tu apel do samorządów; zniwelowanie VAT), opowiadano się za redukcją/umorzeniem czynszów i dopłatami do wynagrodzeń. Ankietowani apelowali o wprowadzenie ustawy o stałej cenie książki i zniesienie podatku VAT na książki. Wielu ankietowanych opowiadało się za tym, aby przenieść zakupy dokonywane przez instytucje samorządowe (biblioteki, szkoły) na lokalne księgarnie i wydawnictwa. Zasugerowano przesunięcie terminu spłat za towary, odroczenie terminów płatności, solidarność dostawców z odbiorcami (nieskracanie terminów płatności i niezmniejszanie limitów kredytów kupieckich). Wśród oczekiwań wobec Rady PIK wymieniano złożenie wniosku o zlikwidowanie podatku VAT na książki, postulowanie o wprowadzenie stałej ceny książki, wprowadzenie podręczników do księgarń, lobbowanie przeciwko morderczemu rabatowaniu sprzedaży.